Ender Çalışkan

Bir yılı geride bırakmaya hazırlandığımız şu süreçte yıl içinde karşılaştığımız müzisyenleri bir kere daha anımsıyoruz ve bir yerde ilk söyleşilerimizi gerçekleştiriyoruz kendileri ile bir yandan da bu yıl adına neler yaşandı üzerine konuşuyoruz.

90’lı yıllarda sanat hayatına başlayan müzisyenlerden Ender Çalışkan önce yoluna tiyatro müzikleri yaparak başlamış. Bir anda kendisini tamamen müziğin içinde bulma süreci de çok eski sayılmaz aslında. 2018 yılında ilk albümü “Misafir”i yayınladıktan sonra single çalışmalar ile bir yolculuğa çıkmış. Geçen sene iki single yayınlayan müzisyen bu seneye geldiğimizde hem kendisine hem de dinleyicisine bir proje EP sunmaya karar vermiş: Sezen Aksu Şarkıları.

Minik Serçe imzası taşıyan “Rüya”, “Yazık”, “Kaçın Kurası” ve en son da “Ben de Yoluma Giderim” bu sene içinde yayınladığı şarkılar ki üç şarkı ile devam edecek bu buluşma. Buraya merak edenler için not düşelim. Müzik Ekspres olarak o üç şarkının yanıtı bu söyleşi içinde :) Çalışkan ile de henüz karşılıklı tanışmadık. Ama görebildiğim kadarı ile bu işi disiplinle yapan, bir yandan da bir sanatçı olarak topluma duyarlı ve sosyal sorumluluk sahibi, birçok şarkılarına çektiği kliplerle de birini diğerinden ayırmayan, hepimizin bir dostu olabilecek samimiyette, değerli bir müzisyen.

Özetle bu söyleşide kendisini daha yakından tanıyacak, dünden bugüne müzik yolculuğuna tanıklık edecek, yeni yılda adına bizi neler bekleyecek onları okuyacaksınız. Adıma çok keyifli bir buluşma oldu, çok teşekkür ediyorum kendisine ve yeni yılda da Ekspres sayfalarında buluşmayı diliyorum.

Kadri Karahan

Almanya doğumlu olduğunuzu ve küçük yaşlarda piyano dersi alarak müzik hayatınıza ilk adımlarınızı attığınızı öğreniyorum ve derken 90’lı yıllarda daha içli dışlı bir yolculuk başlıyor adınıza ki o yıllardan ve o zamanki heyecanınızdan bahsederek başlayalım istiyorum sohbetimize.

Evet, her şey yedi yaşında o piyanonun başına oturarak başladı.

Ardından 1990 yılında Nejat Tekdal’la yollarımız kesişti, kendisi bu ülkenin en kıymetli müzisyenlerindendir. Nejat Abi’den çok beslendim, beynimi-ufkumu açtı, hala zaman zaman kendisini arar teşekkür ederim, bir şeyler başarabiliyorsak onun payı çok büyüktür.

Bir dönem tiyatro müzikleri üzerine çalışmalarınız ve beraberinde müzik dersleriniz derken ilk albüme doğru yol alıyorsunuz. “Misafir” 2018 yılında karşımıza çıkıyor. Aslında çok uzağında değiliz o albümün ki belki de aramızda bu vesile ile keşfedecek olanlar olacaktır. Bir ilk albüm olarak nasıl karar alındı, sizin için nasıl bir yerde bugün o çalışmanız, üzerinde nasıl bir emek, nasıl şarkılar var.

Gençlik yıllarımdan bu yana içinde olmaktan büyük huzur duyduğum yerdir TİYATRO.

Oyunculuk denemem olmadı hiç ancak bir yerinden tutmalıydım, 19 yaşında özel bir tiyatronun oyun müziklerini yaptım, sonrası geldi, devam etti.

Bu işler arasında beni en çok heyecanlandıran teklif ise Yonca İnal’dan geldi.

İBŞT (İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları) için bir müzikalden ve besteci koltuğunda benden bahsediyordu.

Shakespear mi? Çocuk Oyuncağı adlı oyun için kolları sıvadık ve yaklaşık bir yıllık çalışmanın ardından oyun yirmi altı şarkı ve kırk bir oyuncuyla sahnelendi, şu an size yazarken bile yüzüm güldü.

Misafir albümüne gelince; 19 Mayıs 2017 Taksim Gençlik Şöleni, sahnedeyiz. Yıllardır tanışırız ancak ilk kez birlikte sahne aldık, değerli meslek büyüğüm Ayhan Tanyel “Ender senin hemen albüm yapman lazım” dedi, attı bu bombayı kafama gitti.

Kendi şarkılarım tamam, repertuar tamam lakin beni ateşleyecek bir şey lazımdı, sanki bir şeyler eksik gibiydi.

Sevgili öğrencim Hacer Özgür “hocam yeni bir şarkı yazıp besteledim” dedi.. Şarkıyı bir çaldı, uçtum.. Tamam dedim albüme giriyoruz.

Çıkış şarkım “Misafir” Hacer Özgür’den albüm hediyesi olarak geldi ve albümün karar aşamasında çok önemli bir rol oynadı.

Yolculuk demişken albümden bir şarkıda da komşu Yunanistan’a bir selam var. “Hayta Sevgilim”i Nouros Xanthiotis ile seslendirdiniz ki eş zamanlı kendisinin de sizin aracılığınız ile bir şarkısı yayınlandı devamında. Yolunuz nasıl kesişti ve nasıl bir selam oldu bu şarkı müzik dünyasına. Ve bu albümü hemen ardından da “Gülümseyelim mi” isimli şarkınız izledi öyle değil mi? Bir şarkıda size ilham olan neler oluyor, nasıl kağıda notaya dökülüyor duygular?

Nouros Xanthiotis’le yollarımızın kesişmesi ortak bir tanıdığımız olan Avukat Halil İbrahim Türkyılmaz sayesinde oldu, şarkının aranjesi, okumaları tamamlandı, bu şarkıda majör saz olarak buzuki’ye karar vermiştik. 2018 yılbaşı gecesiydi, Halil abimle şarkıyı dinlerken dedi ki “Ender bu şarkıyı neden Yunan bir sanatçıyla düet yapmadın?”.

Fikir güzeldi ancak tanıdığım Yunan bir şarkıcı yoktu.

Uzun lafın kısası; ya buzuki’yi fazla kaçırdık ya da Nouros İstanbul’a çabuk geldi.

Sonrasında bu şarkı Yunanistan’da viral oldu, oradaki televizyon, radyo ve gazetelerin konuğu olarak defalarca Yunanistan’a gittim, konserler verdik, orada bulunan büyük haber kanallarında haber olarak yer alırken tüm çabalarıma rağmen Türkiye’de birkaç satır haber bile olmadı.

ve daha sonra ilk albümünüzde yer alan “Madem ki” isimli çalışmanızı da  Yunanca sözlerle Nouros yayınladı öyle değil mi?

Evet tamamen farklı bir düzenleme ve tonda, epey beğeni topladı, şarkılarım halen Yunan radyolarında yayınlanmaktadır.

“Gülümseyelim mi” ise hayatımın en sıkıntılı döneminde yaptığım bir şarkıdır. 2019 Eylül, hayatı sil baştan yaptığım bir dönemdir.

Bir şekilde siz de geldiğimiz noktada müziğe devam ettiniz ve ardı ardında single şarkılarınız ile buluştuk, bu vesile Ekspres olarak biz de sizi tanıdık ki “Sen Üzülme”ye ve “Bizi Düşün”e kayıtsız kalamazdık. Artık daha çok dinleyiciniz vardı ve neler değişiyordu hayatınızda. Kimler sizin yanınızdaydı, destekçinizdi, nasıl bir dinleyici profili oluşmuştu üzerinizde?

Öncelikle şunu belirtmek isterim; bu noktaya kolay gelinmedi. Albüm işin en kolay kısmıydı diyebilirim. Otuz yıllık müzik yolculuğumu fotoğrafladım sadece.

“Bizi Düşün” , “Sen Üzülme” ve diğer çalışmalarım. Her biri özenle, büyük bir titizlikle hazırlanmış şarkılardır. Türkiye’nin en iyi müzisyenlerinin buluştuğu çalışmalardır.

Şükürler olsun dinleyicim yaptığım işlere kayıtsız kalmadı, ben her yaptığım çalışmayı dinleyicime emanet eder sonra büyümesini izlerim.

Kimler yanımdaydı sorusuna gelince; uzun bir liste yok elimde, yalnız, tek başına çıktığım bu yolda iki kişi yoldaşlık yaptı bana.

Aranjörüm Serdar Seçme, yönetmenim Utku Çılgın.

Sizi takip ettiğim kadarı ile bir sanatçı hassasiyeti olarak topluma yönelik durumlara da hassaslığınızı görebiliyorum ki “Rüya” isimli şarkınızda bir de sosyal sorumluluk mesajı verdiniz ve çocuğa, kadına şiddete karşı bir tutum sergilediniz ve çok başarılı bir kliple de tamamladınız bu durumu. Bir müzisyen olarak sizi dinleyelim, nasıl bir hassasiyeti olmalı bu kimliğin, nasıl bir duruşu, nasıl söylemi hayata?

Dünyada, ülkesinde, çevresinde olup bitenleri görmeyenler iyi sesli şarkıcılar olabilirler ancak sanatçı duyarlı olandır, muhaliftir, çevresinde olup bitenleri sanatçı refleksi ile okur ve ve cesaretle konuşur. Korkaktan, çıkar bekleyenden, yalakadan sanatçı olmaz. Sanatçı onurlu duruşun simgesidir.

“Rüya” şarkısında vermek istediğimiz mesaj yirmi yıl önce de kanayan yaraydı, on yıl önce de, günümüzde de, biz ancak mesaj veririz, bu işle ilgili caydırıcı cezaları yıllardır bekliyoruz. Bakın bugünlerde yaşanan skandal durum (altı yaş-gelin), var mı bir tutuklama? Gözaltı? Mahkeme?

“Rüya” sizin ilk cover şarkınızdı, ilk Sezen Aksu şarkısı yorumunuzdu ki orada da kalmadı. Devamında bu yolculuğunuz diğer şarkıları ile devam etti ve devamı da gelecek. Peki bu şarkıdan mı yola çıkıldı yoksa hep istediğiniz bir durum muydu Sezen şarkılarına dokunmak. Dinlemek nasıldı kendisini, şarkılarını okumak nasıl bir aşktı?

Evet “Rüya” yayınlanan ilk cover şarkımdı, şarkı benden ünlüydü ve biz bu şarkının düzenlemesine sadık kalarak çalıştık, Sertab hanımdan sonra bu şarkıyı okumak güçtü ama şükürler olsun altından kalktık.

Yedi şarkılık bir Sezen Aksu albümü bu; “Rüya”,” Yazık”,” Kaçın Kurası” ve “Ben de Yoluma Giderim” yayınlananlar arasında.

Önümüzdeki günlerde yayınlanacak üç Sezen Aksu şarkım daha var.

Peki şarkılar belli mi ya da hazır mı, isimlerini sorup büyüyü bozmak istemem ama biraz ipucu alma şansımız olursa da bu söyleşimize özel, ne güzel olur hani :) Bittiğinde neler olacak peki, 2023 sizin için başka nelerin planını yaptırıyor, neler olacak ya da neler olsun :)

Tabi biraz ipucu vereyim; Yaradana Kurban, Aacayipsin ve Dansöz Dünya gelecek.

2023 yılının ortalarına kadar Sezen Aksu albümümü tamamlamış olacağım, bu çalışmalarımı bir plakta toplamak istiyorum.

Hazır bir ritim riff üstüne yarım saatte oow oow yeaah yeaah diyen şahane rap şarkıcılarının, boşluğa doğru way way diyen arabeskçilerin, sözlerini anlamakta güçlük çektiğim popçuların bu kadar rağbet gördüğü bu piyasada müzik yapmak benim için sıkıcı hale geldi, bu yüzden albüm çalışmalarımı sonlandırabilirim ama müzikten tabi ki vazgeçmem, bakalım önümüzdeki zamanlarda neler yaşayıp göreceğiz.

Bir şarkıyı yeniden yorumlamak nasıl bir hassasiyet gerektiriyor, bir risk yaşatıyor mu müzisyene, dinleyiciniz bu durumu nasıl karşılıyor?

Risk meselesini ticari kaygıyla bu işi yapanlar düşünsün. Ben güzel şarkılar üretmeye, güzel sesler çıkarmaya çalışıyorum, dinleyicim çok mutlu.

ve siz Ege’nin (Eganowski) de babasısınız. Genç müzisyen arkadaşımızı biz de Müzik Ekspres olarak sayfalarımızda paylaştık, destekledik ama bu bağdan çok yeni haberimiz oldu. Biraz da baba – oğul ilişkinizi merak ediyorum bu durumda. Ege nasıl seçti yolunu, siz nasıl desteklediniz kendisini ve bu iki kuşak ortak bir çalışmada buluşabilirler mi mesela? Selamlar, sevgiler buradan da kendisine?

Desteğiniz çok kıymetliydi, öncelikle bunun için teşekkür ederiz.

Biz EgeOzan’la baba-oğul’dan ziyade iki arkadaş gibiyiz. Çok küçük yaşlardan itibaren ona gitar dersleri verdim, şarkı söylemekten hep uzak durdu ama son dört yıldır şarkı da söylüyor, Ege’nin yaptığı işler de aslında bana çok uzak ancak saygı duyuyorum, şu ana kadar yayınlamış olduğu çalışmaların hepsi çok kaliteli, bilgisayarda aranjelerini tamamladıktan sonra albümün tümünü canlı çalımlarla kaydediyor, bununla ilgili de şu an BAU Müzik Teknolojileri bölümünde eğitimine devam ediyor. Birlikte, ortak bir çalışma yapmayı çok isterim ama ikimizin de yoğun çalışmaları bizi şu ana kadar buluşturmadı.

Bu vesile ile günümüz müziğine biraz gelelim. Bir sene bitiyor ve yayınlanan şarkılar içinde en çok dinlenenler tartışılıyor, bir şekilde müzik adına sizce neler oldu, siz ne kadar takip ediyorsunuz bu akışı, ne kadar samimi ya da ne kadar kendinizden uzak buluyorsunuz, yeni jenerasyonun bizim kuşağımızda yakalayamadığı bir şeyler var mı ya da bırakalım her şey ve herkes dönemini yaşasın mı?

Öncelikle dinlenen değil dinletilen şarkılar diye düzeltmek isterim, kendi adıma konuşmuyorum, o kadar güzel şarkılar üretiliyor ve bu girdapta çöpe gidiyor ki ağlarsınız.

Sektör maalesef birkaç büyük firmanın ve mali gücün eline geçmiş durumda, dolayısıyla dinleyiciler en çok dinlenen değil en çok dinletilen şarkıları dinliyorlar.

Birçok şarkıcı ve şarkıyı tabi ki samimiyetten uzak görüyorum, beni arayıp şu şarkı gibi bir şarkı istiyorum diyenleri biliyorum, samimiyeti bunun neresine sığdıracağız?

Yeni jenerasyona gelince; onlar istedikleri kadar üretecekler ve müzik döngüsünde doğruyu bulacaklar.

ve biraz da konserlerden konuşalım mı, henüz sizi dinleme şansını bulamadım ama görebildiğim kadarı ile keyifli duruyor ve siz sahnede olmaktan çok mutlusunuz. Orada neler yaşanıyor dinleyiciniz ile, nasıl bir repertuar bekliyor gelenleri ve nasıl bir keyif yaşatıyor size bu birliktelik, önümüzdeki günlerde de bu buluşmalar devam edecek mi?

Sahne benim nefes alabildiğim en geniş orman, orada var olduğumu hatırlıyorum ve evet çok mutlu oluyorum.

Hemen hemen her konserime farklı bir repertuar ve bolca provanın ardından çıkıyorum.

Seyircim ile bütünleşip onlara sürprizler yapmayı seviyorum, konserlerim toplu bir buluşmaya dönüşüyor,

Yakın zamanda DOKSANLARDAN KALANLAR konserim olacak, arzu eden okuyucularınız İnstagram hesabımdan takip edebilirler.

ve son sorularıma gelelim, kısa sorular ve aklınıza gelen ilk yanıtlar ile?

Müzikte kim sizin için en büyük ilham oldu, ilk kimleri dinlediniz mesela?

Barış Manço, Cem Karaca

İlk aldığınız albümü hatırlıyor musunuz?

Barış Manço

Şarkılar sizin için en çok hangisinde dinlemesi ile keyifli, plaklar, kasetler, CD’ler, dijital?

Kasetler (kartonetinin her satırını ezberleyene kadar)

Bir gün birlikte keşke bir şarkıda buluşsak dediğiniz bir isim, çalışmayı istediğiniz bir müzisyen var mı?

Fatih Erkoç

Günümüz müzik dünyasında kimleri başarılı buluyorsunuz?

İlyas Yalçıntaş; Zeynep Bastık; Bahadır Sağlam; Üç Hisar; Egemen Akkol.

Şarkılarımın hepsi bir yana ama o başka bir yana dediğiniz şarkınız hangisi mesela?

Bizi Düşün

Hayatınızın diğer renkleri, diğer vazgeçilmezleri neler, nelerle mutlusunuz?

Deniz, doğa, motor

Bir yılın son günlerindeyiz, neler dilediniz, neler oldu, yeni yılda neler olsun?

Kendi adıma değil ama ülkem adına şu sıralar çok şey diliyorum, yeni yılda olacak inşallah.

ve son olarak bize bir şarkı hediye edin ve hayatınızın şarkısı olsun ya da tam da şu andaki ruh halinizin?

Fettah Can – Siyah İnci